تاثیر عصاره الکلی پیاز گل نرگس بر عملکرد کلیه

در یک پژوهش بررسی شد؛ ...
نتایج یک پژوهش کاهش معنی دار پروتئین کل و آلبومین و افزایش معنی دار اوره و کراتینین، توکسیک بودن در دوزهای بالای عصاره پیاز گل نرگس را نشان می دهد.

بروز مقاومت دارویی، وجود عوارض جانبی، تمایل بیماران به استفاده از فرآورده های طبیعی، دسترسی و هزینه کمتر، عامل گرایش به درمان های طبیعی است. این امر باعث شده که تحقیقات بر روی گیاهان دارویی و فرآورده های آنان یکی از اولویت های پژوهشی در مراکز تحقیقاتی است. 

گل نرگس غنی از چندین متابولیت ثانویه مختلف از جمله اسانس ها، ترینوئیدها، فلانوئیدها، ترکیبات فنولی، آلکالوئی دها و دارای فعالیت زیستی، خواص دارویی و مورد توجه در صنعت عطرسازی است. با توجه به عدم بررسی تأثیر عص اره ای ن گی اه ب ر کلیه، مطالعه ای با هدف بررسی اثر پیاز گل نرگس بر شاخص های مربوط به عملکرد کلیه صورت پذیرفت.

در این پژوهش که توسط حسن مروت و نظام آرمند انجام شد، گیاه دارویی گل نرگس به دلیل دارا بودن مواد مؤثره آلکالوئید و فلاونوئید و اثرات ضد ویروس مورد بررسی قرار گرفت و اثر این گونه دارویی بر فاکتورهای عملکردی کلیه بررسی و مشخص شد که تجویز خوراکی عصاره پیاز گل نرگس  باعث کاهش معنی داری بر میزان پروتئین کل می شود.

در این مطالعه ۲۰ سر موش صحرایی نر بالغ به صورت تصادفی به سه گروه تجربی و یک گروه شاهد تقسیم شدند. گروه های تجربی، عصاره پیاز گل نرگس را با غلظت های ۵۰ ،۱۰۰ و kg/mg ۱۵۰ به صورت خوراکی در مدت زمان ۶ روز دریافت کردند و در روز هفتم از همه گروه های موشی خون گیری به عمل آمد و تست های عملکردی کلیه بررسی شد. 

نتایج نشان داد در دوز kg/mg ۱۰۰ عصاره پیاز گل نرگس، فعالیت پروتئین کل Proteins Total کاهش معنی داری را نسبت به گروه شاهد نشان داد در دوز kg/mg ۱۵۰ عصاره، فعالیت پروتئین کل و آلبومین Albumin کاهش معنی داری و کراتینین Creatinine افزایش معنی داری را نسبت به گروه شاهد نشان داد. همچنین میزان اوره Urea در غلظت kg/mg ۱۵۰، افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد نشان داد. بیلیروبین BUN در تمام دوزهای عصاره نسبت به گروه شاهد تغییر معنی داری نشان نداد. 

این پژوهشگران در جستجوی منابع دریافتند، مطالعات مشابهی در مورد بررسی سمیت کلیوی عصاره پیاز گل نرگس یافت نشد که یافته های این تحقیق با آن مقایسه شود؛ اما در مطالعه ای که بابک نژاد و همکاران ۲۰۱۵ انجام دادند، نتایج بررسی های آنها نشان داد که هنگام مسمومیت کلیه، پروتئین کل کاهش می یابد که با نتایج این مطالعه همسو است و علت آن ممکن است آلکالوئیدهای سمی مانند همولیکورین در پیاز گل نرگس و ایجاد سمیت سلولی باشد.

در نتیجه مصرف عصاره، باعث آسیب های عملکردی کلیه شده، سلول های اپیتلیال توبول های پروکسیمال کلیه از لحاظ عملی و ساختمانی غیر نرمال شده، در نتیجه منجر به کاهش بازجذب اسیدهای آمینه از مایع درون توبولی می شود و از این طریق دفع اسیدهای آمینه افزایش یافته، سبب کاهش پروتئینهای سرم می شود. همچنین در این مطالعه، تجویز خوراکی عصاره پیاز گل نرگس باعث کاهش معنی دار میزان آلبومین شد. کاهش آلبومین می تواند به دلیل سمیت آلکالوئیدهای موجود در پیاز گل نرگس باشد که به صورت مستقیم بر سمیت کبد اثر می گذارد.

به گزارش ایسنا، یکی از بهترین منابع آنتی اکسیدان های طبیعی، ترکیبات فنلی گیاهان است. آنتی اکسیدان های پلی فنلی یک گروه ویژه از متابولیت های ثانویه را تشکیل می دهند که نقشی در حفاظت بافت ها در مقابل اثرات اکسیدکنندگی رادیکال های آزاد اکسیژن و سایر گونه های فعال ایفا می کنند؛ به طوریکه از بروز بیماری جلوگیری می کند.

این پژوهشگران گفتند: به نظر می رسد برخی فلاونوئیدهای موجود درعصاره، به عنوان عامل اصلی خواص آنتی اکسیدانی گیاه، باعث عدم معنی داری فاکتورهای آزمون عملکردی کلیه و کاهش شدت آسیب های مربوط شده است. این پژوهش، مانند هر مطالعه دیگری با کاستی هایی روبه رو بود. در این مطالعه غلظت سه دوز از عصاره الکلی متانولی مورد بررسی قرار گرفت و تیمار هیدروالکلی و آبی به منظور مقایسه نتایج و افزایش تعداد تیمارها انجام نشد از اینرو محققان پشنهاد می کنند در پژوهش های آتی اثرات اسانس، توتال آلکالوئید، فلاونوئیدها و سایر متابولیت های ثانویه گل نرگس به همراه مطالعات بافت شناسی مورد بررسی قرار گیرد.

نتایج این پژوهش در شماره یک دوره ۲۴ دوفصلنامه فیض منتشر شد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا