خانه نوآوری و خلاق کاشان تحت عنوان «خونه نقلی» با رسالت توسعه بوم‌گردی، ترویج فرهنگ و افزایش بهره‌مندی از صنایع دستی فعالیت خود را آغاز کرده است. در این گزارش علاوه بر توصیف «خونه نقلی» به مشکلات و مصائب آن از زبان صاحب‌خانه می‌پردازیم. ...
خبرگزاری علم و فناوری آنا- گروه علم و فناوری، میترا سعیدی کیا: خانه های خلاق» واحدهایی با جوهره رشد بر پایه نوآوری برای ارائه و توسعه محصولات و خدمات جدید و مدل های نوین کسب وکار هستند. این خانه ها که عنوان جدیدی از آن یاد می شود به تازگی وارد ادبیات و اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور شده است.
درواقع مبدع خانه نوآوری، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور است تا مسیر بازارسازی برای تولیدات فرهنگی و هنری کشور در جای جای کشور فراهم شود. این خانه ها علاوه بر جاذبه ای که برای گردشگران خارجی و داخلی ایجاد می کند می تواند برای نیروهای جوان هر منطقه ای اشتغال زا باشد.
راه اندازی خانه های خلاق و نوآوری با انعقاد تفاهم نامه ای با دانشگاه ها، مراکز مختلف فرهنگی هنری و علمی و انجام می شود و به زعم معاونت علمی، یک پلتفرم جدید را برای تقویت زیست بوم خلاقیت و نوآوری در رشته های مرتبط با صنایع فرهنگی، فناوری های نرم و خلاق و رسانه ایجاد کرده است. راه اندازی و ایجاد خانه های نوآوری یک سیر صعودی را در پیش گرفته است.
در حال حاضر معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور مجوز فعالیت این خانه های نوآوری را صادر می کند و بر اساس آخرین اطلاعات، نزدیک به 80 خانه نوآوری با مجوز معاونت علمی، فعالیت می کنند.
در راستای اهمیت فعالیت این خانه ها، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان سفری برای خبرنگاران از یک خانه نوآوری در کاشان ترتیب داد. این خانه که به «خونه نقلی» معروف است قدمتی مربوط به عهد قاجار دارد. شاید 150 سالی از عمر این خانه می گذرد اما به همت یک فرد خوش ذوق به جایی تبدیل شده که واقعا کلمه نوآوری در آن خلاصه می شود.
اکبر رضوانیان همان فردی است که این خانه نقلی را پس از خریداری، بازسازی می کند تا در قالب یک خانه نوآوری عاملی برای جذب گردشگران باشد. در ادامه این گزارش به توصیف بخش های این خونه نقلی می پردازیم و پای صحبت های رضوانیان می نشینیم.
خونه نقلی؛ خونه نوآوری
«خونه نقلی» که مشخصا در بافت قدیم شهر کاشان و کوچه پس کوچه ها قرار گرفته با هفت اتاق و دو سرداب، حیاط اندرونی و حیاط بیرونی، سرداب، دالان، حوض، بادگیر و ... از 150 سال پیش برو و بیایی داشته و اکنون به عنوان کوچک ترین خانه تاریخی در کشور به ثبت آثار ملی رسیده است.
مرمت و احیا این خانه در سال 1389 پایان و به بهره برداری رسید. در ساخت این خانه نوعی دیگر از هنر معماری اصیل ایرانی به کار رفته که در آن، حیاط در قسمت زیرین با درخت هایی در دور حوض به خوبی چشم نوازی می کند.
البته که تغییراتی در حالت قدیمی این خانه نوآوری به خوبی نمایانگر به روز شدن یک آثار تاریخی شده اما هنوز برای هر سن و سالی؛ از دهه های 40، 50، 60 و حتی 70 و 80 هم جذاب است.
این جذابیت ها شاید، در آن بوی خاک و گ لی که با آب پاشی حیاط بیرونی بلند می شد؛ آن درخت انجیری که سروصورت بازدیدکنندگان را نوازش می کرد؛ موزاییک هایی که با قدم گذاشتن روی آن، تداعی کننده حس پا گذاشتن بر جای پای افرادی که دیگر نیستند، بود؛ دم و بازدمی که روزگاری در آن خانه می پیچید؛ دست های کودکانی با لباس های محلی به درودیوار خانه کشیده می شد و بین اتاق ها قایم موشک بازی می کردند و... خلاصه نشود.
اما این حس نوستالژی اکنون با نوآوری آمیخته شده و یک حس به روزی را به هر کسی که این خونه نقلی قدم می زند، القا می کند. فارغ از احساسات فردی در این خانه، چشم ها را که بیشتر باز می کردیم می دیدیم که چطور علم و دانش با یک خانه قدیمی عجین شده است. اتاق هایی که با میز و صندلی های جلسه ای، کولرهای گازی، کلید و پریزهای امروزی، تابلوهای جدید و ...رنگ و لعاب نویی به خود گرفته است. در این میان می دیدم که سرداب خانه به اتاق نمایش و اندرونی سرداب به اتاق گریم تبدیل شده است. با این وجود کماکان حس قدیمی بودن خانه در ذهن موج می زد.
در ادامه قدم زدن روی موزاییک های حیاط و پله های بلند آجری - سنگی و عبور از کنار ایوان های پر از گلدان و درو پنجره های چوبی وارد اتاقی شدیم که اکبر رضوانیان به عنوان صاحب خونه نقلی به استقبال آمد. این استاد دبیرستان صحبت های خود را از علاقه به خرید یک خانه قدیمی با همراهی همسرش آغاز کرد.
وی در ادامه توضیح می داد که سعی کردیم مجوزهای لازم را برای راه اندازی این خونه نقلی اخذ کنیم تا بتوانیم در قالب یک خانه نوآوری فعالیت داشته باشیم. وی در صحبت هایش اشاره می کند که این خونه نقلی تاکنون میزبان سورنا ستاری و روح اله دهقانی فیروزآبادی معاونان سابق و کنونی علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهوری و بسیاری از افراد شاخص، هنرمند، گردشگر ایرانی و خارجی کشور بوده است.
وی همچنین توضیح می دهد که بخشی از این مرکز به اقامتگاه بوم گردی و بخش دیگر آن با مجوز وزارت ارشاد به تماشاخانه تبدیل شده است. البته که غرفه سنتی فروشگاه صنایع دستی، غرفه کارگاه صنایع دستی، غرفه اجاره دوچرخه از دیگر بخش های این خونه نقلی هستند.
صاحب «خونه نقلی» می گوید: ما سعی داریم با برگزاری برخی رویدادها همچون جشنواره عروسکی خلاق، جشنواره نقالی، ایونت های خلاق، برنامه های دورهمی و ... در توسعه فرهنگ قدم برداریم.
مشکلات خونه نقلی
رضوانیان در خلال معرفی بخش های خونه نقلی و امید به کاری که با علاقه شروع کرده گلایه هایی هم که سد راهی برای فعالیتش در این خانه نوآوری بوده، داشت که کاری از دستش بر نمی آید و فقط آن ها را مطرح کرد.
وی برخی مشکلات مربوط به فیلتر شدن برخی نرم افزارها و محدودیت های شبکه های اجتماعی، پاندمی کرونا، تحریم ها و وضعیت اقتصادی کشور، عدم توریست پذیری، عدم حمایت و معرفی شدن به گردشگران و ... را جز مصائب خود در حیطه کاری خود دانست.
صاحب خونه نقلی در مورد جذب توریسم این چنین می گوید که زمان رونق گردشگری در کاشان، معمولا در ۳ ماه اول سال است ولی در حال حاضر با رکود گردشگر مواجهیم. اوج ورود توریسم خارجی به خونه نقلی طی سال های 93 تا 97 بود اما اکنون می توان گفت به جد توریسم خارجی جز گردشگران چینی و روسی نداریم. شاید در نقطه صفر جذب توریسم خارجی قرار داریم.
رضوانیان گلایه دیگر خود از محدودیت های شبکه های اجتماعی را این چنین بیان می کند که این محدودیت موجب شده تا بسیاری از استارت آپ ها نتوانند فعالیت های خود را ادامه دهند به گونه ای که گروه هایی بر بستر شبکه های اجتماعی راه اندازی شده بودند، ابزارهای بازاریابی خود را در حوزه های صنایع دستی، گردشگری و هنری از دست داده اند.
وی که می گوید این خونه نقلی، متعلق به خودم است و حمایتی از سوی ارگانی نمی شود تأکید می کند لازم است شیوه های حمایتی از این اماکن خصوصی تغییر کند تا بتوانیم آن طور که شایسته است ذیل خانه های نوآوری گام برداریم.
همچنین رضوانیان شرایط تحریم و اقتصادی کشور را مؤثر در کاهش فعالیت خانه های نوآوری همچون خونه نقلی می داند و معتقد است مشکل عدم ورود توریست، شرایط اقتصادی و تحریم دست ما نیست، اما دست از تلاش بر نمی داریم؛ اما شاید بد نباشد بگوییم که در زمان تحریم بهترین زمینه صادراتی کشور می توانست صنایع دستی باشد، چون این اقلام جز محصولات تحریمی نیستند، ولی متأسفانه ما کمترین میزان صادرات در این زمینه را به خود اختصاص داده ایم.
صراحتی که به توسعه فرهنگ منتهی می شود
مصائب و مشکلات یک خانه نوآوری به صورت خلاصه از زبان صاحب خونه نقلی بیان شد؛ البته که صراحت در کلام رضوانیان وجود داشت اما در پس پرده کلام این فعال اکوسیستم نوآوری و فناوری، توسعه فرهنگ بوم گردی بر پایه نوآوری بود. شاید در برخی مواقع خلاقیت، یک موضوع تکراری باشد اما ترویج فرهنگ و توسعه صنایع دستی ایران در دنیا یک موضوعی مهم و پراهمیت است که رضوانیان نوعی به تنهایی نمی تواند آن را سرپا کند. این نیاز به یک وفاق و زبان مشترکی دارد که علاوه بر تلاش خانه های نوآوری از سوی مراجع بالادستی حل می شود.
انتهای پیام/
