دست ودل بازی پهلوی در واگذاری استان چهاردهم ایران بحرین به انگلستان، یکی از خیانت های بزرگ حکومت پهلوی بود که تمامیت ارضی کشورمان را در آن زمان خدشه دار کرد و تاریخ همواره از آن به عنوان خیانت بزرگ پهلوی به ایران یاد می کند.
همشهری آنلاین- گروه فرهنگی: دست ودل بازی پهلوی در واگذاری استان چهاردهم ایران بحرین به انگلستان، یکی از خیانت های بزرگ حکومت پهلوی بود که تمامیت ارضی کشورمان را در آن زمان خدشه دار کرد و تاریخ همواره از آن به عنوان خیانت بزرگ پهلوی به ایران یاد می کند. به گواهی اسناد تاریخی و قدیمی بحرین از قدیم الایام یعنی از دوره هخامنشیان جز جدا نشدنی خاک ایران بوده است. تا جایی که در تاریخ نقل شده زمان اشکانیان اهالی حجاز و یمن به سبب قحطی به این سرزمین مهاجرت کردند و این بخش از ایران جزو نخستین خطه هایی بوده است که اعراب موقع حمله به ایران آن را تصرف کردند. حتی در برهه دیگری از تاریخ پرتغالی ها هم دست به اشغال این خاک زدند تا اینکه در سال ۱۶۰۲ شاه عباس صفوی با کمک بریتانیا که قلمروی استعمارگری چشم گیری در جهان داشت توانست تا پرتغالی ها را از این منطقه بیرون کند و حاکمیت بحرین را دوباره در دست بگیرد. کمکی که شاید در ظاهر برای مبارزه با دزدان دریایی و برده فروشی بود؛ اما مقدمه ای شد تا پای انگلیسی ها را برای نفوذ و استعمارگری هرچه بیشتر در آن منطقه باز کند.
بعد از اینکه شاه عباس بحرین را از زیر سلطه پرتغالی ها درآورد سال ۱۷۸۳ بود که این جزیره به دست آل خلیفه در عربستان که خود تحت الحمایه بریتانیا بود افتاد. اما نکته جالب اینجاست که ایران تا دوره پهلوی همچنان ادعای حاکمیت بحرین را در منطقه داشت. تا جایی که بعد از ورودی انگلیسی ها برای جست و جو و تحقیق بین مردم و کشتی های این جزیره «شیخ محمد» حاکم بحرین با نامه نگاری به والی فارس از ایران تقاضای کمک خواست اما اتفاقی نیفتاد و با تصرف این جزیره او را عزل و برادرش را برای حکومت داری جایگزین کردند. این در حالی است که ایران تا زمان کودتای رضا شاه چیزی نزدیک به ۱۱ بار برای باز پس گیری این جزیره اقدام کرد اما هیچ اتفاقی نیفتاد. حتی در سال ۱۳۰۲ سفیر بریتانیا در ایران از مصدق خواست تا ایران ادعاهای خود را برای حاکمیت بحرین باز پس بگیرد که با مخالفت او رو به رو شد و اعلام کرد که جزایر بحرین همیشه جزیی از استان فارس با مردمی شیعه مذهب و ایرانی بوده است. این مطالبه گری ها حتی تا جنگ جهانی دوم هم ادامه داشت ولی با آغاز این اتفاق جزایر بحرین به عنوان مستعمره بریتانیا از جانب متفقین بمباران شد؛ حتی بعد از این اتفاق اگر نگاهی به وقایع تاریخی بیندازید خواهید فهمید که ایران تا ۱۳۴۶ در مجامع رسمی هیچ گاه از حق خودش برای حکمرانی در بحرین کوتاه نیامد. اما سال ۱۳۴۸ بود که محمد رضا شاه با یک تصمیم آنی در پی تاخت زدن جزایر بحرین با سه جزیره تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی افتاد. خطه ای که تا پیش از این جزو لاینفک قلمرو ایران تلقی می شد رفته رفته از نگاه شاه به سرزمین بی ارزشی تبدیل شده بود که طبق گفته محمد رضا پهلوی در مصاحبه اش با روزنامه گاردین کشوری بود که ذخایر مرواریدش در سواحل تمام شده بود و بود و نبود آن برای ایران دیگر ارزش چندانی نداشت. ایران در آبان سال ۱۳۴۷ بعد از مذاکره با عربستان بر سر جزیره های ایرانی و عربی از مواضع خودش نسبت به بحرین عقب نشینی کرد و بعدها به برگزاری رفراندوم در بحرین مبنی بر جدایی اش از ایران و استقلال آن تن داد. حتی شاه در مصاحبه ای گفته بود که « اگر مردم بحرین مایل نباشند به کشور ما ملحق شوند هرگز به زور متوسل نخواهیم شد و هر کاری که بتواند اراده مردم بحرین را به نحوی که نزد همه جهانیان به رسمیت شناخته شود نشان دهد، خوب است.» و از همه این ها تلخ تر اینکه با قطعی شدن و تسلیم شدن شاه در برابر حاکمیت ایران در بحرین و مطرح شدن این موضوع در صحن علنی مجلس از ۱۹۱ نفر نماینده ۱۹۰ نفر آنها به این جدایی رضایت دادند و به جز یک نفر بقیه نسبت به این استقلال هیچ اعتراضی نداشتند. حتی هویدا بعدها درباره این اتفاق بحرین را دختری از ایران دانست که باید آن را شوهر داد. این در حالی است که سوابق حاکمیت ایران بر بحرین تقریبا با حاکمیت تاریخی ایران نسبت به اروند رود شباهت دارد تا جایی که حتی حاکمیت ایران نسبت به این منطقه برخلاف اروند به خاطر نبود معاهده تاریخی صحت و قوت بیشتری داشت. برای همین هم خیلی ها معتقدند اگر ایران همان طور که حاکمیت خود را بر اروندرود درمقابل عراق تثبیت کرد، در مورد بحرین هم این کار را انجام می داد شاید دیگر امروز این سرزمین همچنان جز جدا نشدنی ایران محسوب می شد.
منبع: همشهری آنلاین