...
پرداختن به حوزه تاریخ شفاهی از دیرباز تا کنون یکی از ضعف های ما در زمینه موسیقی و آفرینش های ماندگار در این زمینه بوده است. اسفندیار قره باغی، ۸۰۰ سرود را برای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و کشورش یا ساخته و یا خوانده و آیا برای همین یک مورد هنرمند پرکار و برجسته چقدر کار ثبت تاریخ شفاهی به صورت مصاحبه و گفتگو صورت گرفته است؟ کاری که در کشور های غربی برای هنرمندانی به مراتب کم کارتر انجام می شود، ولی در ایران ما این مساله هنوز جای کار بسیار دارد.
زنده یاد اسفندیار قره باغی درباره دیدارش با مقام معظم رهبری می گفت: بنده همیشه به فرمایشات حضرت امام ره در مسئله موسیقی اقتدا می کردم و به بیانات مقام معظم رهبری هم ویژه توجه می کنم.
قره باغی خواننده سرود ماندگار «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» است. اثری که معروف ترین و ماندگارترین اثر ضد آمریکایی محسوب می شود.
در کتاب «متولد بهمن» که روایت گر خاطرات مرحوم اسفندیار قر ه باغی خواننده سرود های حماسی انقلاب، است، آمده: این سرود محصول شرایط خاصی است که در یکی دو سال اول پیروزی انقلاب بر کشور حاکم بود. آن روز ها مهمترین موضوعی که همه در کشور دنبالش می کردند قضی گروگان های لانه جاسوسی آمریکا بود. آمریکا اوایل سال ۱۳۵۹ اعلام کرد که با ایران قطع رابطه می کند و وقتی این خبر منتشر شد پیام شورانگیزی از جانب حضرت امام ره صادر شد که نشان دهنده استقبال ایشان از قطع رابطه آمریکا با ایران بود با این برخورد مقتدرانه امام ره انگیزه های ضد آمریکایی در طیف های مختلف مردم به اوج رسید.
سرود «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» تنها در ۴۸ ساعت خلق شد و به همین دلیل و استقبالی که بعدا از آن شد، به عنوان یک اثر شگفت انگیز و استثنایی انقلابی محسوب می شود. قره باغی ماجرای تولید این سرود را این گونه توضیح داد: شبی در منزلی بودیم و مرحوم سیداحمد خمینی هم که در آن جمع حضور داشت، به ما گفت چرا علیه آمریکا آهنگی نمی سازید؟ همان صحبت یادگار امام ره ، برای ما انگیزه ای شد و همان شب حمید سبزواری تا صبح نشست و شعر «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را سرود. روز بعد احمد علی راغب آهنگسازی این قطعه را انجام داد و یک روز بعد نیز سیدمحمد میرزمانی آهنگ را تنظیم کرد و فردای آن روز در رادیو، نوار ترانه «آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو» را جمع کردیم. می توانم بگویم که این اثر جزو نادرترین آهنگ هایی بود که در ۴۸ ساعت آن را تنظیم و ضبط کردیم در حالی که الان اگر بخواهیم یک آهنگ ساده را هم ضبط کنیم یک ماه طول می کشد.
آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو خون جوانان ما میچکد از چنگ توگ
آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما می چکد از چنگ تو ای ز شرار ستم شعله به عالم زده، امن و امان جهان یکسره بر هم زده
بر سر هر خرمنی، در دل هر گلشنی، آتش بیداد تو صاعقه ی غم زده
ثروت انبوه تو خون دل توده هاست، کین تو بر سینه ها دشنه ماتم زده
دزد جهان خواره ای دیو ستم پاره ای، عقرب جر اره ای روبه مکاره ای
جور و جفا در تو هست، مهر و وفا در تو نیست
زهر بلا در تو هست، شهد صفا در تو نیست
در همه دور زمان، چون تو ستم کاره نیست
عامل هر فتنه ای، صلح و صفا در تو نیست
آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو، خون جوانان ما میچکد از چنگ تو
در همه گیتی به پاست نائره جنگ تو، گوش جهان خسته از طبل بدآهنگ تو
مظهر شیطان تویی، دشمن انسان تویی ای همه اهریمنی، سرحد فرهنگ تو
رسم تو عصیانگری، کار تو ویرانگری
تیره شده عالم از، حیله و نیرنگ تو
دشمن هر ملتی، موجب هر ذلتی
سایه ی هر وحشتی، فتنه هر امتی
جور و جفا در تو هست، مهر و وفا در تو نیست
زهر بلا در تو هست شهد صفا در تو نیست
در همه دور زمان، چون تو ستم کاره نیست
عامل هر فتنه ای صلح و صفا در تو نیست
آمریکا آمریکا ننگ به نیرنگ تو
خون جوانان ما می چکد از چنگ تو
در بخشی دیگر از کتاب «متولد بهمن» روایت شده: یک روز که در ساختمان رادیو در میدان ارک بودم آقای راغب آمد به اتاقم و توجه به فضای کلی شعر و سرود از من خواست تا سرود را من بخوانم دقیقا موضوع ساخت سرود آمریکا ننگ به نیرنگ تو را با من در میان گذاشت. دقیقا بخاطر ندارم که اجرای سرود را به شخص یا اشخاص دیگری هم پیشنهاد داده بود یا نه، ولی نوعا اینگونه کار های حماسی را به من پیشنهاد می دادند. بدون اینکه شعر را ببینم و ملودی را بشنوم از پیشنهاد راغب استقبال کردم و، چون فرصت زیادی هم نداشتیم همان لحظه به اتفاق راغب رفتیم استودیو برای ضبط دوستانی که بنده را می شناسند و با من کار کرده اند می دانند که من زیاد با شعر کلنجار نمی روم و معمولا شعر را برای اولین بار در استودیو می بینم و همان لحظه با توکل بر خدا ضبط را شروع می کنم.
«خمینی ای امام» «بانگ آزادی» «بوی گل و سوسن و یاسمن آید» «بهاران خجسته باد» «به لاله در خون خفته» «بهمن خونین جاویدان» «ایران ایران» «برخیزید ای شهیدان راه خدا» «در روز سرنوشت»، «بسیج بسیج به پیش»، «ارتش برای ملت، ملت برای ارتش»، «آزاده مرد و ما دلاوریم»، «بخوان هم وطن به نام آزادی»، «بابا خون داد شعار ماست» و «بیست و دو بهمن روز شکست دشمن» از دیگر سرود های موفقی بودند که برای پیروزی انقلاب ساخته شدند. بی شک کشور ما بیش از هر مملکتی به کارکرد سرود در حرکتی که به جرات می توان از آن به عنوان بزرگ ترین استحاله مردمی عقیدتی مشرق زمین یاد کرد، واقف است و امید می رود که مسولین بخصوص با توجه به بیانات و عنایت ویژه مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۵ نسبت به مقوله سرود، و زمینه سازی، تجهیز و بسترسازی جهت ارائه آثار باکیفیت و تربیت همخوانان ماهر به جهت ارائه سرود های کرال و چندخطی اهتمام ورزند.
منبع:فارس
