...
با حضور موسی حقانی رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر، وحید رحمتی مدیر مجموعه سعدآباد و جمعی از پژوهشگران تاریخ معاصر، عصر روز شنبه ۲۹ مرداد در کاخ موزه ملت واقع در مجموعه سعدآباد برگزار شد.
وحید رحمتی، مدیر مجموعه سعدآباد گفت: امروز به این نتیجه رسیده ایم که وظیفه داریم برای آگاهی مخاطبان از طریق روایتگری مبتنی بر سند و پژوهش، تلاش کنیم و اکنون اولویت نخست مجموعه سعدآباد است.
به گفته رحمتی با نقطه مطلوب بسیار فاصله داریم، ان شاء الله به نقطه ای برسیم که فرآیند «روایتگری» به «مناظره» تبدیل شود تا یکطرفه نباشد ، همچنین ریل گذاری ما برای آینده این است که موزه هایمان را با روایتگری برای مخاطب جذاب کنیم.
جنگ نرم علیه نهضت ملی شدن صنعت نفت
موسی حقانی، رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر هم در این مراسم گفت: ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ یادآور یک خاطره تلخ در ذهن مردم ایران است، چون نهضت ملی شدن صنعت نفت در یک نیمروز توسط نیرو های نظامی، اراذل و اوباش و در اصل سرویس های اطلاعاتی بیگانه نظیر «اینتلیجنت سرویس» و «سی آی ای»، به همراه شبکه صهیونیستی و ناشناخته در کشورمان یعنی «بدامن»، شکست خورد.
به گفته حقانی انگلیسی ها هنوز هیچ سندی درباره کودتای ۲۸ مرداد منتشر نکرده اند و حتی تا دو سه سال قبل هم درباره مشارکت خودشان چیزی نمی گفتند. آمریکایی ها البته اسنادی را نه به صورت کامل منتشر کرده اند.
این استاد تاریخ معاصر گفت: مثلی است که می گوید: تنها جایی که در آن کودتا نمی شود، آمریکاست، چون در کشور خودش سفارتخانه ندارد وگرنه هر جا سفارتخانه دارند، کودتا کرده اند، یعنی چیزی بیش از ۷۰ کودتا.
حقانی گفت: آمریکایی ها با وقاحت می گویند «ما در ۲۸ مرداد با استفاده از ۵ نفر کودتا کردیم و بعد حتی قول خودشان را اصلاح کردند و گفتند ۴ نفر و نیم، چون یکی از آن ها ناشنوا بود » در صورتی که یک جنگ نرم مفصل علیه نهضت ملی شدن صنعت نفت راه انداخته بودند و اینطور نبود که طی یک نیمروز کودتا انجام گیرد.
آیت الله کاشانی، قهرمان واقعه سی تیر
حقانی درباره اینکه آیا دکتر مصدق خودش در کودتا همکاری کرد یا نه، گفت: به نظر بنده دکتر مصدق خودش به بن بست رسیده بود و وقتی به بن بست رسیده است، نمی تواند بن بست شکنی کند. عکس های روزنامه های آن زمان را مرور می کردم و دیدم در راستای جنگ نرمی که برای تفرقه افکنی میان ملت شکل گرفته بود، عکس های آیت الله کاشانی را به شکل زشتی چاپ کرده بودند؛ و البته هنوز هم گرفتار جنگ نرم انگلیسی ها هستیم و فیلم ها و سخنرانی های تقطیع شده درباره ۲۸ مرداد را همچنان منتشر می کنند.
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر گفت: سخنرانی سال ۵۷ آیت الله طالقانی در کنار مزار دکتر مصدق را گوش می کردم و ایشان «اختلاف افکنی بین سران نهضت» و «رفتار احزاب سیاسی» را دو عامل شکست خوردن نهضت ملی شدن نفت می دانند.
او می گوید: مردمی شدن صنعت نفت به علت تلاش های آیت الله کاشانی، آیت الله خوانساری و فدائیان اسلام است. در حالی که فدائیان اسلام در دوره دکتر مصدق به زندان افتادند و شکنجه شدند. دکتر مصدق یک دولتمرد ملی در مقایسه با قوام السلطنه و وثوق الدوله است، اما ظرفیت لازم برای یک مبارزه ضدسلطه را ندارد و وقتی شکست می خورد، سپر می اندازد.
به گفته حقانی صفوف یکپارچه ملت ایران در سی تیر موجب بازگشت مجدد دکتر مصدق به قدرت شد و آیت الله کاشانی، قهرمان سی تیر است، چون مردم را به همراهی و پشتیبانی از دکتر مصدق فرا خواند.
حقانی گفت: وقتی وارد مبارزه با آمریکا یا انگلیس می شوی، باید تبعاتش را پیش بینی کنی و بپذیری. کاری که دکتر مصدق هم کرد، اما از یک جایی کم آورد؛ و وقتی کم بیاوری، وضعیت بدتری را باید تحمل کنی همچون محمدرضا پهلوی که پس از کودتای ۲۸ مرداد و بازگشتش، خوی رضاخانی پررنگ تری پیدا کرد و سرکوب گسترده را با تأسیس ساواک رقم زد.
اختلاف افکنی برای منحرف کردن انقلاب
رئیس پژوهشکده تاریخ معاصر گفت: انقلاب مردم ایران جزء سه انقلاب بزرگ قرن بیستم است، برای به انحراف کشاندن انقلاب توسط سرویس های بیگانه، چند روش وجود دارد که نخستین آن ها اختلاف افکنی به کمک مطبوعات است، مثلا با چاپ کاریکاتور های زشت و زننده از دکتر مصدق و آیت الله کاشانی، تلاش می کردند هر دو نفر را از اعتبار بیندازند؛ این دو هم گاهی خودشان و اکثر اوقات توسط اطرافیان، نابردباری به خرج می دادند و وجهه شان مخدوش می شد.
وی با تشریح اتفاقات آن سال ها گفت: برای یک مبارزه ضد استعماری و ضد استکباری، خودمان را به مسائلی محدود کردیم که دیگر کارایی نداشت، مانند استفاده از ظرفیت مجامع بین المللی. البته دکتر مصدق کار خوبی کرد که به لاهه رفت و پیروز شد، اما طرف مقابل به این محاکم قائل نبود.
وی گفت: «بی اعتبار کردن سران نهضت»، «ایجاد آشوب در جامعه و ترساندن روحانیت» و همچنین «القای ناامیدی برای آینده» مراحل به انحراف کشاندن انقلاب است. به نظرم ما ایرانی ها باید راجع به کودتای ۲۸ مرداد و اختلاف افکنیها، خیلی مطالعه کنیم. ان شاءالله به جای کوبیدن همدیگر و استفاده از تاریخ برای تسویه حساب های روز، از دستاورد های ملت و کشور حراست کنیم.
