سازمان بین المللی انرژی در تازه ترین گزارش خود اعلام کرده که فروش خودروهای الکتریکی در سال جاری میلادی ۳۵درصد افزایش پیدا می کند.
این مسئله به معنای آن خواهد بود که تا پایان ۲۰۲۳ از هر ۵ دستگاه خودروی فروخته شده در جهان یکی برقی خواهد بود. درحالی که خودروهای برقی در سراسر دنیا گاهی به سرعت و گاهی به تدریج در حال جایگزین شدن با خودروهای احتراقی هستند، به نظر می رسد پروژه طرح کلان ملی در زمینه موتور برقی electric engine ایران هنوز به نتیجه نرسیده است. فروردین سال گذشته نخستین اتوبوس تمام برقی تولید کشور در خیابان های تهران دیده شد، اما هنوز راه زیادی تا استفاده انبوه از آن وجود دارد. کشورهای منطقه ازجمله ترکیه اکنون به اهمیت خودروی تمام برقی پی برده اند، به همین خاطر در افتتاحیه نمایشگاه فناوری های هوایی و فضایی ترکیه مشهور به تکنوفست رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور با خودروی الکتریکی ساخت ترکیه به استقبال مهمانان ویژه خود رفت.
افزایش 35درصدی فروش
فروش خودروهای برقی در جهان امسال ۳۵ درصد افزایش می یابد و به ۱۴ میلیون دستگاه می رسد که معادل ۱۸درصد کل بازار خودروهای شخصی خواهد بود.
این آمار سازمان بین المللی انرژی IEA است که پیش بینی کرده امسال از هر پنج خودرویی که در جهان فروخته می شود، تقریبا یک خودرو الکتریکی خواهد بود و تا اواسط دهه جاری میلادی قیمت مدل های کوچک تر برقی با خودروهای سنتی رقابت خواهد کرد.
این، ادامه روند رشد استثنایی سال قبل میلادی است که فروش بیش از ۱۰میلیون دستگاه خودروی برقی یعنی ۱۴درصد کل فروش را رقم زد. در سال ۲۰۲۰ بیش از ۴ درصد خودروهایی که به فروش رفت برقی بود و در سال ۲۰۲۱ این میزان به ۹درصد رسید. فاتح بیرول، مدیرعامل این آژانس می گوید که دولت ها به دلایل مختلف ازجمله کمک به محیط زیست و کاهش اتکا به نفت در حوزه تولید اتومبیل های برقی سرمایه گذاری می کنند. به گفته او روند برقی شدن خودروها باعث کاهش مصرف نفت به میزان روزانه ۵ میلیون بشکه تا سال ۲۰۳۰ خواهد شد.
چین در صدر
سازمان بین المللی انرژی در آخرین گزارش خود با عنوان «چشم انداز ۲۰۲۳ اتومبیل های برقی» عنوان می کند که چین بزرگ ترین بازار این نوع خودروها در جهان است. این کشور ۶۰ درصد فروش خودروهای الکتریکی را به خود اختصاص داده است. به علاوه در سال گذشته میلادی ۳۵ درصد خودروهای برقی صادرشده به کشورهای دیگر، از چین بود که ۱۰درصد نسبت به ۲۰۲۱ افزایش داشت.
پیش بینی این سازمان حاکی از آن است که تا پایان دهه جاری، چین با ۴۰درصد از سهم کل فروش همچنان بزرگ ترین بازار این خودروها خواهد بود و بعد از آن اروپا با ۲۵ درصد و آمریکا با ۲۰ درصد در جایگاه بعدی قرار می گیرند.
جایگاه ایران
ایران در جدول تولید خودروهای تمام برقی در مقایسه با کشورهای دیگر تقریبا جایگاه قابل توجهی ندارد. درحالی که صنعت خودروی ایران از پیشینه ویژه ای در منطقه برخوردار است، در مقایسه با ترکیه، اکنون ما تنها در حال آزمایش یک خودرو برقی تارا هستیم و این در حالی است که ترکیه با تولید خودروی TOGG در حال قدرت نمایی است. مدیرعامل شرکت تام ایران خودرو به مشکل بودجه برای تولید 20دستگاه تارای برقی برای دریافت مجوزهای شماره گذاری و زیست محیطی اشاره کرده است و می گوید: تاکنون 45میلیارد تومان برای تولید این خودرو هزینه شده است. نسخه برقی سدان تارا که با نام تارا EV شناخته می شود، در شهریور1401 رونمایی شد و مدیرعامل ایران خودرو هم از تولید انبوه آن در سال1402 خبر داد. با این اوصاف نمی توان تلاش های صورت گرفته در زمینه برقی کردن وسایل حمل ونقل را نادیده گرفت. ازجمله یک کوادسایکل برقی که باوجود مشکلات گوناگون، تعدادی از جوانان ایرانی توانستند آن را بسازند. یک استارت آپ هم در شهر تهران تلاش می کند که موتورهای برقی را به صورت کرایه در اختیار مردم قرار دهد. همچنین پروژه اتوبوس برقی در دست اجراست و انتظار می رود که امسال تعدادی از آنها در خیابان های تهران و کلانشهرها جابه جایی مسافران را انجام دهند.
چالش های خودروی برقی در ایران
پرویز کرمی، دبیر وقت ستاد فناوری های نرم و توسعه صنایع خلاق چندی پیش، در گفت وگو با همشهری از یک پروژه طرح کلان ملی در زمینه موتور برقی electric engine نام برد و گفت: «وقتی ما چنین موتوری داشته باشیم در همه وسایل نقلیه ازجمله اتوبوس، مترو، خودرو و وسایل نقلیه دیگر قابل استفاده خواهد بود.»
این در حالی است که کشور برای استفاده از خودروهای برقی نیاز به توسعه ایستگاه های شارژ فراوان به جای اضافه شدن جایگاه های سوخت دارد.
گزارش: عمادالدین قاسمی پناه
منبع: روزنامه همشهری